VRAAG & ANTWOORD

VRAAG & ANTWOORD
NAAR HET ARCHIEF (2002-2005)


Laatste update: 3-1-2009
In dit onderdeel van de website staat een selectie van de vragen die ons via het contact/reactieformulier zijn gesteld. Vragen van algemeen belang worden hier opgenomen, meer gedetailleerde vragen worden persoonlijk beantwoord. Ook oproepen kunnen hier geplaatst worden.

Uw reactie is altijd welkom:

 

VLIEGTUIG BUCKER 131 JUNGMANN - LVA
 (ontvangen op 03-12-2009)

 Ik ben op zoek naar informatie zoals foto's en andere gegevens over het vliegtuig type Bucker 131 Jungmann die in 1938 to 1940 bij de LVA heeft gevlogen met het kenteken 75.
Deze kist is ook door Gerben Sondermann gevlogen tijdens de Europese kampioenschappen op Eelde.
Deze kist ga ik bouwen als vliegend model in de schaal 1:5 voor de stichting Phantasy in Blue.
Wie kan mij verderhelpen aan informatie?


 

HELM MET ROOD KRUIS
 (ontvangen op 20-04-2008)

Tijdens graafwerkzaamheden ter hoogte van de voormalige Voorposten in de Grebbelinie van het 15 RI te Scherpenzeel is een Nederlandse helm gevonden met restanten witte en rode verf welke wijzen op een wit geschilderde helm met een rood kruis erop. Wie waren de dragers van deze helm?
Wat betreft de Nederlandse helm met rood kruis het volgende uit een nog lopende discussie bij de Vereniging Historische Militaria:

"Via A.V.A.J Bosman vernam ik dat een genezerik een helm met leeuw draagt!! Dat is dus de zelfde helm als gedragen door de infanterie. Alleen het Roode Kruis (dus civiele organisatie) heeft helmen met een rood kruis gedragen."
(Rob Meeuwisz)

"In basis klopt je informatie, maar.....  De helmen met rood kruis zijn inderdaat oorspronkelijk voor de transportkolonnes van het Nederlandsche Roode Kruis bedoeld. Echter militair medisch personeel en dan met name artsen waren vaak in hun vrije tijd betrokken bij het Roode Kruis. Het opvallende is dan dat zij in hun militair uniform hun hobby uitoefenden! Omgekeerd kwam ook voor dat zij met hun "hobbyhelm" voor de baas werkte. Dus je informatie klopt echter in de praktijk kwam je van alles tegen." (Hilko Giezen)  

"Voor wat betreft de groene helmen met een rood kruis zoals die tot nog toe zijn bestudeerd door Kevin de Joode (de auteur van het onvolprezen boek: De Nederlandse stalen helm 1916-1946) is de conclusie dat ze vrijwel alle van dezelfde vorm zijn en van de VerBliFa te Krommenie productie uit augustus 1945 - oktober 1946!!  De foto's die ik ken waar hospikken op voorkomen, hebben ze helmen met leeuw op. Ik ken eigenlijk geen plaatjes van gehelmde officieren van gezondheid moet ik bekennen. Het wordt dus zoeken naar foto's van helmen bij militairen en bij het Roode Kruis."
( Arjen Bosman)

 

SERIENUMMERS
 (ontvangen op 11-03-2008)

Allereerst mijn complimenten voor de website. Deze is zeer informatief.
Toch heb ik een vraag waar ik al een tijdje mee worstel.
Op bajonetten tref ik naast het serienummer ook letters aan die erachter staan. Waar staan deze voor ?
Nederlandse geweren en karabijnen werden volgens voorschrift doorlopend genummerd in series van tienduizend  stuks, voorzien van van een letter: 0 A tot en met 9999A, 0 B tot en met 9999 B etc. De letter I werd niet gebruikt  vanwege verwarring met de letter J. 10.000 x 25 letters = maximaal 250.000 exemplaren. Dat aantal werd in 1916 bereikt. Het nieuwe systeem gebruikte dubbele letters: 0 AA tot en met 9999 AA etc.  Voor karabijnen ligt het verhaal iets anders.

Een bajonet hoort bij het geweer en heeft normaliter het zelfde serienummer (wapennummer). Waarschijnlijk kan de letter aan een bepaald (productie)jaar gekoppeld worden, maar daarover hebben wij geen gegevens. Mogelijk wel bij het Legermuseum.

 

JOODSE GEMOBILISEERDEN?
 (ontvangen op 26-02-2008)
Voor het Digitaal Monument Joodse Gemaanschap in Nederland (www.joodsmonument.nl) zoek ik informatie over joodse militairen tijdens de mobilisatie, de oorlogsdagen en de daarop volgende krijgsgevangenschap. Het lijkt of er over de mobilisatie, en zeker over joodse deelname, nauwelijks is gepubliceerd. Bij het NIMH heb ik slechts heel beperkte informatie gevonden. Hopelijk kunt u mij helpen met gegevens, literatuurverwijzingen of verwijzingen naar websites.


Zoveel documentatie als wij ook hebben, we kunnen je vraag niet beantwoorden omdat we er vanuit jouw oogpunt nooit naar hebben gekeken. Verhalen en publicaties van aalmoezeniers, paters, veldpredikers en priesters bestaan, maar wij hebben daarin geen referenties voor een joodse tegenhanger gevonden. 
Gek dat het NIMH niet veel heeft opgeleverd.

Eén ding is zeker: op het herkenningsplaatje moest je godsdienst vermeld worden. De letters P en RC komen het meest voor, maar het is ons onbekend of bijvoorbeeld de J voor Joods werd gebruikt. Een andere ingang zoude de grafstenen van gevallenen kunnen zijn: bij RC-soldaten wil er nog wel nog eens een kruis op de steen zijn toegevoegd, mogelijk dat iets vergelijkbaars op grafstenen voor Joodse gesneuvelden is gedaan? In de lijst der gevallenen wordt godsdienst niet vermeld, dus dat is geen ingang.

Al met al kunnen we je niet veel verder helpen. Het is onbekend terrein...


HOUTEN BROCHES
 (ontvangen op 14-12-2007)
Op uw website zag ik voor het eerst de houten broches met vlaggen, teksten als: wel gebogen maar niet gebroken etc. Van jongs af vertellen mijn ouders mij dat zij dit soort broches geschilderd hebben tijdens de oorlog. Ik ben erg benieuwd naar de historie van dit soort broches en ook hoe de beschildering en financiering etc. geregeld werden. Zijn er nog veel bewaard gebleven? Het ging volgens mijn ouders om grote aantallen en uiteraard moest het allemaal zeer stiekem gebeuren. Mijn moeder leeft nog en ik denk dat zij het zeer bijzonder zal vinden als ik haar vertel dat ik ´broches´ op internet heb gevonden.


Wij weten helaas ook niet meer dan dat ze tijdens de oorlog gemaakt zijn, waarschijnlijk huisvlijt - zoals ook uit jouw informatie blijkt - en van relatief goedkoop materiaal werden gemaakt. Ook ons is onbekend hoe de productie geregeld was of waar de opbrengst naar toe ging (onkostenvergoeding of voor een fonds oid). Alle informatie is welkom.
Je komt de broches toch nog met enige regelmaat tegen (rommelmarkten etc.). Ze lijken altijd op elkaar maar ze zijn nooit hetzelfde - ouderwets handwerk!

Wel gebogen, niet gebroken!

 

MARINIERSHELM EN VELDMUTSLEEUW
 (ontvangen op 12-12-2006)

 Hadden de mariniers in de meidagen ook groene helmen, want ik heb er een, die oorspronkelijk zwart was maar groen is overgeschilderd?

En op mijn veldmuts (officier) zit een oranje leeuw, staat dat nog ergens voor of is het gewoon uit patriotisme erop gezet?
De mariniers droegen in de meidagen inderdaad gewoon de groene helm met daarop het speciale mariniersanker. Als het oorspronkelijk een zwarte helm is dan is deze oorspronkelijk niet militair en ook niet van de mariniers.
Een echte mariniershelm is zeldzaam en daarom worden ze regelmatig nagemaakt. Het overschilderen van een zwarte helm wijst hier meestal ook op. De nagemaakte zien er soms erg overtuigend uit!

Op de veldmuts zit meestal het nummer van het regiment in oranje als het een infanterieregiment betreft, voor het Regiment Jagers is dat de jagershoorn en voor Regiment Grenadiers de springende granaat. Overige regimenten droegen de oranje Nederlandse leeuw als veldmutsembleem.

 

BUITENMODEL ONDEROFFICIEREN
 (ontvangen op 17-12-2006)

 Ik heb een vraag m.b.t het Nederlandse onderofficiersuniform voor 40 van de gladdere kwaliteit laken of van whipcord (buitenmodel). Droegen de onderofficieren net als de officieren een bies op de broek?
Werd dit uniform net als de grove veldjas voor manschappen (onderofficieren) in het veld gedragen of droegen onderofficieren in het veld het uniform van grove stof?


Onderofficieren hadden net als de soldaten geen bies in hun broek.
Onderofficieren droegen zowel model (grove wol) als buitenmodel (whipcord) in het veld. Maar met name de beroeps onderofficieren zullen een buitenmodel (whipcord) gedragen hebben.
Soldaten droegen nooit een buitenmodel in het veld , als ze al een buitenmodel hadden.

VRAAG & ANTWOORD